Wydawca treści
Użytkowanie lasu
Harwester przy pracy
Harwester przy pracy fot. L. Kopińska
Głowica harvestera fot. L. Kopińska
Pilarz przy pracy fot. L. Kopińska
borówka brusznica 2.jpg
grzyby R. Pera.jpg
harwester 2.png
borówka czarna.jpg
spała żywiczarska.jpg
pniak.jpg
harwester.png
Jagody.jpg
Szyszki R. Pera.jpg
wrzos R. Pera.jpg
Żurawina.JPG
Użytkowanie lasu to korzystanie z jego zasobów – pozyskanie drewna, zbiór płodów runa leśnego, zbiór roślin lub ich części na potrzeby przemysłu farmaceutycznego, pozyskanie choinek, eksploatacja kopalin i wiele innych.
Leśnicy umożliwiają społeczeństwu korzystanie z darów lasu, ale w sposób zapewniający mu trwałość.
Rozmiar pozyskania drewna określony jest w planie urządzenia lasu, który sporządzany jest dla każdego nadleśnictwa na 10 lat. Zapewnia on pozyskiwanie drewna w granicach nie tylko nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu, lecz także systematycznie zwiększających zapas drewna pozostającego w lasach, tzw. zapas na pniu.
Krótko mówiąc, leśnicy prowadzą w lasach gospodarkę w sposób zapewniający ich trwałość i możliwość biologicznego odtwarzania.
O wielkości pozyskania drewna decyduje tzw. etat cięć określony w każdym planie urządzenia lasu. Jest to ilość drewna możliwa do wycięcia w określonych drzewostanach na określonej powierzchni w okresie 10 lat, które obejmuje plan. Dzięki temu, że etat jest niższy niż przyrost drewna w tym samym okresie, następuje stały wzrost zapasu „drewna na pniu" (w Polsce pozyskuje się ok. 55 proc. przyrostu). Ocenia się, że zasobność polskich lasów wynosi obecnie ponad 2,049 mld m sześć. drewna.
Pniak po ściętym drzewie fot. L. Kopińska
Pozyskane drewno pochodzi z:
- cięć rębnych – usuwania z lasu drzewostanów „dojrzałych"; ich podstawowym celem jest przebudowa i odtworzenie drzewostanów;
- cięć pielęgnacyjnych (czyszczeń i trzebieży) – usuwania z lasu części drzew uznanych za niepożądane i szkodliwe dla pozostałych drzew i wartościowych elementów drzewostanu;cięć niezaplanowanych – są one konsekwencją wystąpienia klęsk żywiołowych w lasach.
Powierzchnia pozrębowa fot. L. Kopińska
Lasy Państwowe w coraz większym stopniu mechanizują prace leśne. W lesie pracuje coraz więcej maszyn, takich jak harwestery i forwardery. Podnoszą one ergonomię i wydajność prac pozyskaniowych. Maszyny te są własnością jednostek LP lub zakładów usług leśnych, wykonujących zadania na zlecenie LP.
Harwester przy pracy fot. M. Matłoka
Użytkowanie lasu to nie tylko pozyskanie drewna. Z darów lasu chętnie korzysta każdy.Darami lasu są także bardzo chętnie zbierane przez nas grzyby, których w polskich lasach rośnie ponad 1000 jadalnych gatunków.
W lasach zbieramy również owoce borówki czernicy (zwanej czarną jagodą), borówki brusznicy, jeżyny, maliny, róży, głogów, jarzębu pospolitego (popularnej jarzębiny czerwonej), żurawiny, bzu czarnego, orzechów laskowych i wiele innych, których nie sposób tutaj wymienić.
Warto pamiętać, że te wszystkie płody leśne każdy może swobodnie zbierać na własne potrzeby, oczywiście w sposób nie powodujący niszczenia grzybni, roślin i innych elementów środowiska przyrodniczego, w którym one występują.
Las wielu z nas kojarzy się z drzewkami bożonarodzeniowymi. Co roku do polskich domów na święta trafia ponad 200 tys. choinek z Lasów Państwowych. Pochodzą one ze specjalnie prowadzonych plantacji choinkowych lub z cieć pielęgnacyjnych wykonywanych w drzewostanach świerkowych. Obok świerka coraz większym zainteresowaniem cieszą się sosny, które pozyskiwane są przy okazji wykonywania cięć pielęgnacyjnych w uprawach i młodnikach.
Najnowsze aktualności
Noc Ciem w Grodźcu
Noc Ciem w Grodźcu
Świat motyli nocnych niebywale zaskoczył uczestników wydarzenia Noc CIEMna. Spodziewali się zobaczyć zupełnie niepozorne - szare, czarno-białe, czy brązowe motyle, a okazało się, że ćmy też są kolorowe i mają ciekawe desenie.
W Ośrodku Edukacji Leśnej w Nadleśnictwie Grodziec 16 i 17 lipca 2021 r. spotkaliśmy się, by podglądać niezwykłe owady – ćmy. Noc CIEMna zorganizowana została przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Poznaniu i Nadleśnictwo Grodziec. Wydarzenie odbyło się dzięki wsparciu finansowemu Centrum Informacyjnego Lasów Państwowych.
W programie wydarzenia była pasjonująca prelekcja leśnika i entomologa – Mirosława Maciąga. Nie zabrakło również warsztatów plastycznych podczas których można było odzwierciedlić postacie motyli metodą nakrapiania. Największą jednak atrakcją była możliwość obserwacji ciem przy specjalistycznym ekranie entomologicznym. W wydarzeniu uczestniczyło blisko 100 osób.
W Polsce występuje sporo ponad 3000 gatunków motyli z czego zaledwie 163 gatunki to tz. motyle dzienne. Reszta zaliczana jest do ciem. Podział na motyle dzienne i nocne jest dość symboliczny. Część gatunków ciem lata również w ciągu dnia – mówi Mirosław Maciąg.
Niesamowite okazy
Ćmy zwabiane były za pomocą różnych lamp oraz urządzenia LepiLed do białego ekranu, gdzie można było je swobodnie oglądać. Choć raczej nie kojarzą się nam z całą paletą barw, w trakcie obserwacji można było się przekonać, że ćmy są zaskakująco różnorodne. Mają różne kształty, rozmiary i magiczne kolory. Duże wrażenie zrobiły obserwacje Zawisaka borowca (Sphinx pinastri), ale również innych, wyjątkowych motyli.
Cykl rozwojowy motyla - fascynująca przemiana
To spotkanie było świetną okazją do tego, by przypomnieć sobie jak skomplikowany cykl rozwojowy przechodzą motyle. – Po wykluciu się z jaja larwa motyla, czyli gąsienica zostaje maszyną do jedzenia. Właściwie nic innego nie robi tylko je. Pożywieniem gąsienic są głównie miękkie części roślin – liście. Gąsienice szybko rosną i kilka razy linieją, czyli zrzucają zewnętrzną warstwę ciała – oskórek. Najbardziej fascynujący proces rozpoczyna się w trakcie stadium poczwarki. Wtedy owad nie rusza się i nie pobiera pokarmu, a ciało larwy ulega całkowitej przebudowie, niemal „rozpuszcza się” i właściwe na nowo tworzą się narządy i skrzydła motyla – tłumaczy Mirosław Maciąg.
Choć motyle kojarzą się nam głównie z zapylaniem kwiatów, to jednak najważniejszą rolę w przyrodzie pełnią gąsienice. Z jednej strony stanowią one potężną bazę pokarmową np. dla ptaków, a z drugiej strony wydalane ekskrementy przyczyniają się do lepszego obiegu materii w przyrodzie.
Tekst: Aleksandra Osińska (Nadleśnictwo Czerniejewo).
