Interaktywna mapa RDLP POznań
Mapa ogólna LP
Asset Publisher
KRÓTKI OPIS GATUNKÓW DRZEW - DĄB CZERWONY
KRÓTKI OPIS GATUNKÓW DRZEW - DĄB CZERWONY
Podczas leśnych spacerów możemy zaobserwować wiele różniących się od siebie drzew. Niektóre z nich to gatunki rodzime, czyli takie, które naturalnie występują na terenie naszego kraju, inne zaś zostały wprowadzone sztucznie do polskich lasów. Różnice pomiędzy nimi często są trudne do zauważenia na pierwszy rzut oka, dlatego warto dokładniej przyjrzeć się ich cechom charakterystycznym. W poniższej serii artykułów przybliżymy najważniejsze informacje o wybranych gatunkach.
Dąb czerwony (Quercus rubra) to drzewo liściaste z rodziny bukowatych (Fagaceae), pochodzące z Ameryki Północnej, gdzie jest szeroko rozpowszechnione w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. W Europie dąb czerwony jest gatunkiem sztucznie wprowadzonym, często sadzanym jako drzewo ozdobne. Może osiągać wysokość od 20 do 30 metrów, a w optymalnych warunkach nawet do 40 metrów. Charakteryzuje się mocnym, prostym pniem oraz szeroką, rozłożystą koroną o zaokrąglonym kształcie.
Liście dębu czerwonego są duże, o długości 10–20 cm, z charakterystycznymi, głęboko wciętymi klapami, które nadają im atrakcyjny wygląd. Wiosną mają intensywnie zielony kolor, a jesienią przebarwiają się na odcienie czerwieni, pomarańczu i brązu, co czyni dąb czerwony bardzo dekoracyjnym drzewem w okresie jesiennym. Liście utrzymują się na drzewie przez długi czas, a opadają dopiero późną jesienią.
Dąb czerwony kwitnie w maju, wydzielając drobne, niepozorne kwiaty, które są jednopłciowe i zebrane w kotki. Kwiaty męskie są zielonkawe i mają postać długich, zwisających kotków, natomiast żeńskie są małe, skupione w szyszkowatych kwiatostanach. Owocem dębu czerwonego jest orzech, zwany żołędziem, który jest owalny, z charakterystycznym czapeczką, dojrzewa jesienią. Żołędzie są rozsiewane przez zwierzęta, takie jak wiewiórki i dziki.
Drewno dębu czerwonego jest twarde, ciężkie i odporne na ścieranie. Ma jasnobrązowy kolor z wyraźnym rysunkiem słoi i jest cenione w stolarstwie, meblarstwie oraz przy produkcji podłóg i elementów dekoracyjnych. Dzięki swojej trwałości i estetyce, drewno dębu czerwonego jest często używane w rzeźbiarstwie oraz do wyrobu beczek do starzenia win i whisky.
Dąb czerwony preferuje gleby żyzne, dobrze przepuszczalne i umiarkowanie wilgotne, choć jest w stanie rosnąć również na glebach bardziej suchych i uboższych. Jest to drzewo odporne na zmienne warunki klimatyczne i dobrze znosi zarówno mrozy, jak i suszę. Często sadzone jest w parkach, ogrodach, gdzie stanowi ważny element krajobrazu.
Mimo że dąb czerwony jest obecny w polskich lasach, należy pamiętać, że jest to gatunek obcy, który nie występował naturalnie na terenie naszego kraju. Został on sprowadzony do Europy w XVII wieku, a w Polsce był sadzony głównie w XIX i XX wieku w celach ozdobnych. Obecnie dąb czerwony jest uznawany przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska za gatunek średnio inwazyjny, co oznacza, że może negatywnie wpływać na ekosystemy leśne poprzez wypieranie rodzimej roślinności i zmienianie warunków siedliskowych.
Leśnicy nie wprowadzają obecnie dębu czerwonego do lasów, jednak jego populacja już się ustabilizowała i naturalnie się rozprzestrzenia. W miejscach cennych przyrodniczo, takich jak rezerwaty przyrody, podejmowane są działania mające na celu jego usuwanie. Jest on również eliminowany w ramach zabiegów gospodarczych na uprawach i w młodnikach, aby ograniczyć jego dalszą ekspansję. Mimo to pojedyncze osobniki, szczególnie te rosnące na skraju lasu, często są pozostawiane, o ile nie ma innego powodu do ich usunięcia.
W ekosystemach leśnych dąb czerwony, pomimo swojego obcego pochodzenia, zapewnia schronienie i pożywienie dla wielu gatunków dzikich zwierząt. Jego żołędzie są chętnie zjadane przez dziki, wiewiórki i inne zwierzęta, a jego gęsta korona stanowi schronienie dla ptaków i owadów. Dlatego też, choć kontrolowana redukcja jego populacji jest istotna z punktu widzenia ochrony przyrody, nie można pominąć jego aktualnej roli w polskich lasach.