Aktualności
KRÓTKI OPIS GATUNKÓW DRZEW - WIĄZ GÓRSKI
Podczas leśnych spacerów możemy zaobserwować wiele różniących się od siebie drzew. Niektóre z nich to gatunki rodzime, czyli takie, które naturalnie występują na terenie naszego kraju, inne zaś zostały wprowadzone sztucznie do polskich lasów. Różnice pomiędzy nimi często są trudne do zauważenia na pierwszy rzut oka, dlatego warto dokładniej przyjrzeć się ich cechom charakterystycznym. W poniższej serii artykułów przybliżymy najważniejsze informacje o wybranych gatunkach.
Wiąz górski (Ulmus glabra), zwany również brzostem, to gatunek drzewa liściastego z rodziny wiązowatych (Ulmaceae), który występuje naturalnie w Europie i zachodniej Azji, głównie w górach i na wilgotnych stanowiskach. Drzewo to może dorastać do wysokości 30–40 metrów, tworząc szeroką, gęstą koronę. Pień wiązu górskiego jest prosty i solidny, z charakterystyczną, szarą korą, która z wiekiem staje się mocno spękana i bruzdowata.
Liście wiązu górskiego są duże, asymetryczne, o długości 10–20 cm, mają szorstką powierzchnię i są jajowato-eliptyczne, z piłkowanymi brzegami. Ich kolor wiosną i latem jest ciemnozielony, a jesienią przebarwiają się na żółto. Charakterystyczną cechą liści jest ich wyraźnie niesymetryczna nasada, co ułatwia odróżnienie tego gatunku od innych drzew liściastych.
Wiąz górski kwitnie wczesną wiosną, przed rozwojem liści, zazwyczaj w marcu lub kwietniu. Kwiaty są drobne, zebrane w niewielkie, purpurowo-czerwone pęczki, co sprawia, że nie są zbyt widoczne. Po przekwitnięciu zawiązują się nasiona w postaci owoców zwanych orzeszkami skrzydlakowymi (samarami), które mają okrągły kształt i są wyposażone w skrzydełka, co ułatwia ich rozprzestrzenianie się przez wiatr.
Drewno wiązu górskiego jest ciężkie, twarde i wytrzymałe, o czerwono-brązowym odcieniu, z wyraźnie zaznaczonymi słojami. Jest cenione w stolarstwie i meblarstwie, zwłaszcza do wyrobu mebli, oklein oraz narzędzi. Jego duża odporność na wilgoć sprawia, że drewno wiązu było dawniej używane do budowy elementów narażonych na kontakt z wodą, takich jak łodzie, koła wodne oraz mosty.
Wiąz górski preferuje gleby wilgotne, głębokie i żyzne, najlepiej w dolinach rzek, na zboczach gór oraz w miejscach o umiarkowanym klimacie. Jest gatunkiem odpornym na mróz, ale bardzo podatnym na holenderską chorobę wiązów (grzybicę wiązów), która w ciągu XX wieku spowodowała masowe wymieranie wiązów w całej Europie.
Wiąz górski pełni ważną rolę w ekosystemie leśnym. Jego rozłożysta korona daje schronienie licznym ptakom, a owoce skrzydlaki są źródłem pożywienia dla małych ssaków i ptaków. Ze względu na swoje znaczne rozmiary, wiąz górski tworzy malownicze krajobrazy, często spotykany jest w parkach i przy alejach, choć jego populacja znacznie zmalała z powodu chorób grzybiczych.
